(Grace Media),
Dili – Politika oitavu Governu konstitusional liu husi Ministeriu Administrasaun Estatal (MAE) kontinua afirma pozisaun hodi implementa politika desentralizasaun poder ba munisipiu sira,
objetivu hodi hakbesik serbisu ba povu iha baze.
“Oras ne’e, ita nia governu kontinua halo desentralizasaun
iha ita nia rain, hodi hakbesik governasaun ba povu. Atu nune’e ita nia governu bele serbí ita
nia komunidade ho lais no besik liu,” dehan Salvador ba jornalista iha
Kaikoli-Dili, tersa (5/3/2019).
Salvador hatutan, implementasaun desentralizasaun, Governu hahú kedas ona iha mandatu primeiru Governu to’o
ohin loron. Agora VIII Governu kontinua nafatin, hodi hametin servisu sira nebé mak delega ona iha faze
deskonsentrasaun administrativa.
“Governu prepara faze tolu atu hari poder lokal iha timor,
mak faze deskonsentrasaun administrativa, faze desentralizasaun administrativa
institusional no faze desentralizasaun administrativa teritorial, ita nia
governu, liu husi dekretu lei No. 3/2016, nebé agora altera tiha mai dekretu
lei No. 9/2018, prepara faze 3 ba Desentralizasaun. Faze primeiru mak
Deskonsentrasaun Administrativa, faze segundu hanaran Desentralizasaun
Administrativa Institusional no faze ikus mak Desentralizasaun Administrativa
Teritorial. No faze primeiru realiza tiha ona iha tinan 2016. No agora ita nia
governu fo hela asistensia ba munisipius hodi ezekuta servisu nebé delega tiha
ona ba munisipius.” Salvador akresenta.
Salvador sublina, servisu balu ne’ebé fo ba munisipiu
sira, durante faze deskonsentrasaun, iha parte edukasaun nian mak hari no jere
ensino pre-eskolar, hari no jere ensino rekorente inklui jere merenda eskolar
iha munisipiu sira. Nune’e mos iha parte saude nian, munisipiu bele jere ona
sentru saude no postu saude sira nebé mak ejiste iha munisipiu. Alende ne’e,
iha parte agrikultura, asaun sosial, notariadu, bee no saneamentu, no mos
servisu sira seluk delega ona ba munisipiu atu halo. No governu sentral halo hela akompañamentu ba ezekuasaun
servisu sira ne’e
iha munisipius.
“Ita nia governu oras ne’e akompaña munisipiu sira, hodi tulun
munisipiu sira iha parte ezekuasaun servisu sira nebé mak delega ona ba
munisipius”, Salvador afirma.
Salvador tenik, tuir lei orgánika VIII Governu, MAE (Ministeriu Administrasaun Estatal) mak responsabiliza ba konsepsaun no
ezekusaun programa
desentralizasaun. No MAE iha mehi katak
iha tinan 2021 to’o 2023 akontese ona eleisaun Munisipal, nune’e munisipiu sira
bele hili rasik sira nia prezidente munisipal no hili mos sira nia assembleia
munisipal. Iha momentu ne’ebá, mak desentralizasaun tama ona iha
faze ikus, hanaran Poder Lokal. Momentu ne’ebá munisipiu sira bele rezolve rasik ona
sira nia problema iha kada munisipiu.**
Reportajen : Aurelia Figueira